Bijna tweehonderd jaar geleden, in 1824, was de situatie bij de pas aangelegde Buiksloterdraaibrug ongeveer zo:
Op de plaats waar nu het brugwachtershuisje staat, was toen de vermaarde herberg De Burg van Alkmaar. De schutsluis was nog niet gedempt. De kern van Buiksloot lag toen rond de schutsluis. Daar waren de café’s en de winkels.
Honderd jaar later (rond 1916) was de situatie veranderd. Wat is daarvan op foto’s en ansichtkaarten te zien?
De draaibrug over de Waterkering gezien naar het Westeinde. Op de brug zijn de brugwachter en een knecht bezig met onderhoud. Een van hen heeft zijn jas aan de lantaarnpaal opgehangen.
Dezelfde situatie, maar dan van verderaf genomen is te zien op de volgende foto. De fotograaf stond bij de doorgang naar de Buikslotermeerdijk: de weg langs het Noord-Hollands kanaal naar Purmerend enz. Slager Post staat in de deuropening van wat voor 1929 de slagerij van Sohl was, daarnaast staat vrouw Veldman in haar deuropening, haar man ventte met groenten. Links staan wat mensen ter hoogte van de kruidenierswinkel van Veenstra. Iets daarvoor was het huisje van groentenvrouw Dina Steffens (zie foto). Op de draaibrug rijdt een vrachtwagen.
De volgende foto is het Oosteinde vanaf de kant van de draaibrug in beeld gebracht. Het huis links is de bakkerij van Gorter, dan volgt het aflopende pad waar vroeger de schutsluis was. En tegenover de bakkerij is het café van Veldman. Bij de kar rechts staat kruidenier Veenstra die vanwege zijn lengte ‘Klein Basie’ werd genoemd. De kinderen verderop staan voor het huis op de hoek van de doorgang naar de Buikslotermeerdijk en de weg naar Purmerend enz.
De volgende foto (1910) is vanaf dat punt genomen. Links vooraan is het gebouw dat afgebroken werd om de doorgang naar de Buikslotermeerdijk te vergroten. Daarnaast staat Café Noord-Holland (sinds 1907). Op de foto is de 4e jongen van links Bert Gorter, de zoon van de bakker. Achter de kinderwagen staat Rika Sohl, in de wagen ligt haar zusje Truus en ernaast Corrie, alledrie dochters van de slager. Bert Gorter zou later met Corrie Sohl trouwen.
Achter Café Noord-Holland was een speeltuin, een pijl tussen het café en de bewaarschool daarnaast wijst de ingang van de speeltuin aan.Op de foto hiernaast is de speeltuin vanaf de Buikslotermeerdijk gefotografeerd. Je ziet schommels, ringen en een rekstok. Turnen was in die tijd een populaire bezigheid. Links is de achterzijde van de bewaarschool te zien.
Vanaf hetzelfde punt, maar dan iets meer naar rechts gekeerd, is in 1916 bij de Watersnood de volgende foto genomen. Je ziet de bebouwing langs het neergaande pad waar vroeger de schutsluis was. In het grote pakhuis was de grutterij gevestigd. Langs de sloot die nu overspoeld is door het zeewater staan de poephuisjes. In de verte is de kanaaldijk te zien die naar Krijtmolen d’Admiraal voert. De laatste foto toont de andere zijde van het kanaal: de Oostelijke Buikslotermeerdijk richting Waterland.